Δήμος Φυλής: 2 χρόνια λειτουργίας – Σα να μην άλλαξε μια μέρα!

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΠΟΥΡΙΚΟΣ

ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΜΠΟΥΡΙΚΟΥ

Ο δεύτερος χρόνος λειτουργίας του «ενιαίου» Δήμου Φυλής χαρακτηρίζεται από έλλειψη αντιμετώπισης των αρχικών παθογενειών συγκρότησής του, ιδιαίτερα σε μια περίοδο έντονων και ραγδαίων αλλαγών όσον αφορά το ρόλο των ΟΤΑ στο νέο οικονομικό, κοινωνικό και θεσμικό περιβάλλον που διαμορφώνεται στη χώρα μας. Αναλυτικότερα:
α. Παραμένουν τα τρία βασικά ελλείμματα λογοδοσίας, προσανατολισμού στο νέο διοικητικό περιβάλλον και αποτελεσματικότητας. Νησίδες διοικητικής βελτίωσης καταγράφονται σε επιμέρους τομείς,  όπως οι παιδικοί σταθμοί, με την πίεση και των πολιτών, αλλά η γενική κατάσταση παραμένει το ίδιο προβληματική με αυτή των τριών πρώην Δήμων.

β. Δεν έχουν λειτουργήσει είτε τυπικά είτε, πολύ περισσότερο, ουσιαστικά οι νέοι θεσμοί, όπως ο Συμπαραστάτης του Δημότη και η Επιτροπή Διαβούλευσης. Οι δυο θεσμικές καινοτομίες ως προς την ενίσχυση της λογοδοσίας του τοπικού πολιτικού συστήματος απλώς δεν λειτούργησαν με ευθύνη του συνόλου των αιρετών και όχι μόνο της δημοτικής αρχής. Η διαδικασία μάλιστα για την εκλογή Συμπαραστάτη του Δημότη ήταν η πλέον χαρακτηριστική για το πως αντιλαμβάνονται οι αιρετοί στην περιοχή μας την ανάγκη λογοδοσίας. 

γ. Δεν υπήρξε και δεν έχει υπάρξει σαφής στρατηγική αντιμετώπισης του θέματος διαχείρισης των απορριμμάτων και του ρόλου της Φυλής στο νέο (;) περιφερειακό σχεδιασμό. Ο Δήμος «σέρνεται» κάθε φορά πίσω από τις εξελίξεις, αρνείται να δει την πολιτική οικονομία του θέματος και αρκείται σε ψηφίσματα. Έτσι η Φυλή όχι μόνο συνεχίζει να είναι ο αποδέκτης της συντριπτικής πλειοψηφίας νόμιμων και παράνομων απορριμμάτων/ αποβλήτων αλλά κατοχυρώνει, εμμέσως πλην σαφώς, και το ρόλο αυτό για τις επόμενες δεκαετίες. 

δ. Δεν υπάρχει καμία στρατηγική διασύνδεσης του Πάρκου Πόλης με όλες τις υπόλοιπες κοινόχρηστες και κοινωφελείς δομές με αποτέλεσμα το Πάρκο να αποτελεί μια αποκομμένη νησίδα με ανεπαρκείς υπηρεσίες και εξαιρετικά επισφαλή πρόσβαση για πεζούς και ποδηλάτες. Το παράδειγμα του Δήμου Ιλίου και της διασύνδεσης με το Πάρκο «Α. Τρίτση» μέσω ενός εκτεταμένου προγράμματος αστικής ανάπλασης, πεζοδρομήσεων και ήπιας κυκλοφορίας είναι ενδεικτικό των δυνατοτήτων που υπάρχουν αλλά και κριτήριο έλλειψης ανάλογης προσπάθειας στο Δήμο μας. 

ε. Η συμβολή στο ζήτημα της παραβατικότητας παραμένει αρνητική. Αν και η Ελληνική Αστυνομία έχει συστηματική πλέον παρουσία στην περιοχή, ο Δήμος αντιθέτως δεν έχει ενεργοποιήσει το Τοπικό Συμβούλιο Πρόληψης της Παραβατικότητας, δεν έχει εντάξει την διάσταση της πρόληψης της παραβατικότητας στην υλοποίηση δράσεων αστικής αναζωογόνησης, η Δημοτική Αστυνομία «αναζητείται». Οι τελευταίες αστυνομικές επιχειρήσεις απέδειξαν ότι δεν υφίσταται άβατο από αστυνομικής πλευράς, υφίσταται όμως άβατο από κοινωνικής πλευράς και έλλειψη υποδομών αποτροπής της γκετοποίησης.  Χωρίς να παραγνωρίζουμε την αρνητική συμβολή της έλλειψης δημόσιας πολιτικής για τα θέματα των Ρομά, οι ευθύνες της τοπικής αυτοδιοίκησης είναι εξαιρετικά μεγάλες. 

στ. Δεν αξιοποιείται καμία σύγχρονη έρευνα για το θέμα εγκατάστασης και διαβίωσης των Ρομά, ακόμα και αν προέρχεται από τους ίδιους τους θεσμούς της τοπικής αυτοδιοίκησης (πχ. μελέτη ΤΕΔΚΝΑ για Βοτανικό). Μέσα στο 2012, η περιοχή της λίμνης καταγράφει αύξηση ανέγερσης πρόχειρων καταλυμάτων, οι τοπικές κοινωνικές δομές φαίνεται να αγνοούν (;) τους Ρομά, η εμπειρία προηγούμενων ευρωπαϊκών προγραμμάτων δεν αξιοποιήθηκε, η περαιτέρω απομόνωση ολόκληρων συνοικιών συνεχίζεται. 

ζ. Δεν υπάρχει καμία ένδειξη για αναστροφή της αποχής του Δήμου από την διαδημοτική συνεργασία. Η εμπειρία του ΑΣΔΑ σε πληθώρα θεμάτων περιβαλλοντικής και κοινωνικής υφής φαίνεται να μένει αναξιοποίητη, ενώ δεν υπάρχει καμία ένδειξη σχεδιασμού διασύνδεσης του Πάρκου Πόλης με άλλες περιοχές κοινόχρηστου και κοινωφελούς χαρακτήρα. Επίσης, δεν φαίνεται να έχει αξιοποιηθεί η εμπειρία του ΑΣΔΑ στα θέματα επιχειρησιακού σχεδιασμού και οργανωτικής ανασυγκρότησης των υπηρεσιών του Δήμου. Ο Δήμος Φυλής φαίνεται να δυσανασχετεί με τον ρόλο του στον άξονα της Δυτικής Αθήνας… την ίδια ώρα που αποτελεί έναν από τους κύριους τόπους συγκέντρωσης οχλουσών δραστηριοτήτων του λεκανοπεδίου και απόθεσης πάσης φύσεως απορριμμάτων. 

Το 2013 με τις προβλεπόμενες αλλαγές στην διοικητική και οικονομική λειτουργία των Δήμων στο πλαίσιο του προγράμματος οικονομικής προσαρμογής της χώρας και εν μέσω περαιτέρω αύξησης των κοινωνικών αναγκών, ο Δήμος Φυλής θα κληθεί να ανταποκριθεί στις νέες απαιτήσεις χωρίς να έχει υπερβεί τα προαναφερόμενα ελλείμματα. Τα συνήθη στερεότυπα και η επικοινωνιακή διαχείριση των προβλημάτων αδυνατούν πλέον να κατασιγάσουν την διαμαρτυρία των δημοτών για τη συνεχή υποβάθμιση της τοπικής ποιότητας ζωής.  

Το 2013 θα αποκρυσταλλωθούν βασικές τάσεις και οι δημότες θα διαμορφώσουν στις επόμενες αυτοδιοικητικές εκλογές ένα νέο τοπικό πολιτικό σύστημα. Είναι επιλογή τους να παραμερίσουν τα μέχρι σήμερα κριτήρια και να αναδείξουν μια νέα ατζέντα για το Δήμο μας, ειδάλλως μπορούν να επαναβεβαιώσουν όσα συμβαίνουν: «Σα να μην άλλαξε μια μέρα!». Το μεγάλο στοίχημα για την δημοτική αρχή  είναι να ενισχύει τους τοπικούς θεσμούς: Είναι τα μόνα συλλογικά εργαλεία για την αντιμετώπιση των τοπικών προβλημάτων και την προοπτική προς ένα βιώσιμο Δήμο. Θα το επιχειρήσει;

Ο Δημήτρης Μπουρίκος είναι Υπ. Δρ. – Ερευνητικός Συνεργάτης Πανεπιστημίου Αθηνών dbourikos@pspa.uoa.gr