O Δασολόγος Δημήτρης Σπαθής μιλάει για τους Σαρακατσάνους της Αττικής και για το ομώνυμο βιβλίο του Δημήτρη Καλλιέρη

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΣΠΑΘΗΣ

Τα βουνά μας από απόψεως γεωμορφολογίας και βλάστησης διαφέρουν το ένα από το άλλο. Ποικίλες διαφορές τα ξεχωρίζουν και αυτός είναι ο λόγος για το ιδιαίτερο ενδιαφέρον που προξενούν στους ξένους, κυρίως στους Ευρωπαίους, γιατί στις χώρες τους δεν συναντούν παρόμοια φυσικά δημιουργήματα. Αυτή η διαφορετικότητα στη χώρα μας έχει κατατάξει την Πάρνηθα στις πρώτες θέσεις των ευρωπαϊκών βουνών. Στην Πάρνηθα ξεκαλοκαίριαζαν οι Σαρακατσαναίοι τής Αττικής. Είναι γνωστό ότι η ιδιαιτερότητα τής φύσης διαμορφώνει και ιδιαίτερους ανθρώπους από απόψεως εμφάνισης, ρώμης και χαρακτήρα. Με αυτόν τον τρόπο οι Σαρακατσάνοι τής Αττικής δέθηκαν με την όμορφη Πάρνηθα. Εναρμονίστηκαν με τα ψηλά γέρικα έλατα, τα κρύα νερά, την υπέροχη χλωρίδα και την πανίδα της διαμορφώνοντας ισχυρούς και σωστούς χαρακτήρες. Μου δόθηκε η ευκαιρία να γνωρίσω καλύτερα τους Σαρακατσάνους, την περίοδο που ασχολήθηκα με το Φορέα Διαχείρισης τού Εθνικού Δρυμού της Πάρνηθας, και πιο διερευνητικά για τους 17 Σαρακατσάνους Ήρωες που εκτελέστηκαν από τους Γερμανούς. Κατά την περίοδο 2006-2009, ο ιστορικός και λαογράφος Δημήτρης Καλλιέρης ανέλαβε, χωρίς κανένα οικονομικό όφελος, να ερευνήσει και να μελετήσει τους Σαρακατσάνους τής Αττικής.

Ο Δημήτρης Καλλιέρης και το εξώφυλλο του βιβλίου

Ο υποφαινόμενος, μαζί με τους Σαρακατσάνους Θανάση Πετρόγιαννο, Γιάννη Μαυρομήτρο, Χρήστο Γούλα και τον Γιώργο Χατζή, αναλάβαμε να συνοδεύσουμε τον Δημήτρη Καλλιέρη στα τσελιγκάτα τής εποχής, αλλά και στα κονάκια των Σαρακατσάνων συζητώντας και συ-γκεντρώνοντας στοιχεία. Οι αρκετές επισκέψεις, οι αξιολογήσεις και διασταυρώσεις τού υλικού από τον συγγραφέα Δημήτρη Καλλιέρη καθώς και η σύνταξη αυτής της εξαίρετης έρευνας-μελέτης απέτησαν ικανό χρόνο με αποτέλεσμα να μας προφθάσουν οι συνέπειες τής οικονομικής κρίσης. Μεγάλο πλήγμα αποτέλεσε και ο αιφνίδιος θάνατος τού συγγραφέα μας, τού ανθρώπου που ανιδιοτελώς δούλεψε σκληρά, έντιμα, ορθά, με απίστευτη κατανόηση σε μια πολύ δύσκολη και μεγάλη έρευνα. Η ομάδα που ασχολήθηκε και όλοι οι Σαρακατσάνοι της Αττικής, τον ευγνωμονούν για το έργο του αυτό αλλά και για όλα τα άλλα έργα του που κατά καιρούς έφερε εις πέρας, αφήνοντάς μας μια τεράστια ιστο-ρική και λαογραφική παρακαταθήκη. Ευτυχώς όμως η συνεργασία τού Δημήτρη Καλλιέρη με τον Βασίλη Καμπόλη ―έναν άλλο εργάτη των τεχνών και των γραμμάτων, πουεπιμελήθηκε και μορφοποίησε την εν λόγω έρευνα-μελέτη― είχε σαν αποτέλεσμα να πάρει την παρούσα τελική της μορφή προκειμένου να εκδοθεί σε σώμα βιβλίου. Σε αυτές τις αντιξοότητες, η οικονομική κρίση έπληξε τους αρχικά συμφωνηθέντες εκδότες για το βιβλίο. Ευτυχώς η καταλυτική βοήθεια τού Χρήστου Γούλα συνετέλεσε στο να εκδοθεί τελικά το έργο από τον Σύλλογο Σαρακατσαναίων Βάρης Αττικής, τον οποίο και ευχαριστού-με, επίσης δε τον πρόεδρό του Κώστα Σφέτσα ο οποίος εργάσθηκε για να δει η παρούσα έκδοση το φως. Πρέπει να ευχαριστήσω όλη την ομάδα που ασχολήθηκε με αυτό το εγ-χείρημα και τον καλό μας φίλο Βασίλη Καμπόλη που ολοκλήρωσε αυτό το πόνημα. Στέκομαι όμως στην αφανή ηρωίδα αυτής τής έρευνας, την σύζυγο τού Δημήτρη Καλλιέρη, την κ. Δήμητρα Καλλιέρη, που με την συζυγική της αγάπη, το ενδιαφέρον και την ευαισθησία της για τα κοινωνικά θέματα, τις επιστήμες και τα γράμματα, συνέβαλε καταλυτικά στην έκδοση αυτού του έργου παραχωρώντας και τα συγγραφικά δικαιώματα δωρεάν. Την ευχαριστούμε θερμά. Τον ακούραστο Αρβανίτη, όπως αυτοχαρακτηριζόταν ο συγγραφέας μας, θα τον θυμόμαστε για πάντα! Να είναι ελαφρύ το Αττικό χώμα που τον σκέπασε.